Sagafjord (1965-2011)


De Sagafjord was een passagiers- en cruiseschip. De bouwkosten waren zo hoog dat de scheepswerf Forges et Chantiers de la Méditerranée in juli 1966 failliet ging.

Scanner


In de zomer van 1960 begon de engineeringafdeling van de Norwegian America Line (NAL; Noors: Den norske Amerikalinje) met de voorbereiding van de plannen voor een nieuw schip. Dit moet het oudste schip van de vloot – de Stavangerfjord – vervangen en voornamelijk voor cruises worden gebruikt. Het nieuwe schip zou slechts een handvol geplande transatlantische reizen als lijnschip tussen Oslo en New York maken. Technisch directeur van de NAL Kaare Haug en zijn assistent Ditmar Kahrs waren verantwoordelijk voor het ontwerp, net als bij de Bergensfjord en de tweede Oslofjord. Met de succesvolle Bergensfjord als model vergrootten ze de romp zodat de grootste breedte nog paste in het droogdok van de Akers Mekaniske Verksted in Oslo, waar de jaarlijkse inspecties zouden plaatsvinden.

In januari 1963 werden de specificaties voor het nieuwe schip naar 23 scheepswerven in België, Frankrijk, Italië en Groot-Brittannië gestuurd, en in maart kwamen de biedingen binnen. De definitieve beslissing om te bouwen werd pas in juli bekendgemaakt, toen de onderhandelingen met de Forges et Chantiers de la Méditerranée (La Seyne-sur-Mer, Frankrijk) goed gevorderd waren. De belangrijkste reden was dat deze werf gesubsidieerd werd door de Franse overheid en andere kon onderbieden. Deze subsidies waren goed voor ongeveer een kwart van de waarde van het contract. De bestelling, ter waarde van 100 miljoen kronen, werd ondertekend op 24 september 1962, met levering gepland voor 1 april 1965. Om het financiële risico te minimaliseren, werd de eigendom van het nieuwe schip 60:40 verdeeld tussen NAL en de Oslose rederij Leif Høegh & Co.[3]

Een team van experts ging aan boord van de Bergensfjord om verbeteringen en hun implementatie in het nieuwe gebouw te onderzoeken, in oktober werden de belangrijkste technische innovaties gepresenteerd. Veel functies zouden geautomatiseerd moeten worden en de machinekamer zou geklimatiseerd en geluiddicht moeten zijn. Voor het eerst moet een trans-Atlantische lijnboot worden uitgerust met boegschroeven, waardoor het gebruik van havensleepboten tot een minimum wordt beperkt. Daarnaast was aan de achterzijde een bewakingscamera gepland. Dit alles was zeer innovatief voor het begin van de jaren zestig. Kosten noch moeite zijn gespaard om van het schip een efficiënt passagiersschip te maken: in het hotelgedeelte werden roltrappen gepland tussen de keuken en de eetkamer en een centraal stofzuigsysteem voor het gehele passagiersgedeelte.

Op 19 juni 1963 werd de kiel gelegd bij de FCM. Tot die tijd had het schip alleen het bouwnummer 1366, een paar dagen later werd de nieuwe naam Sagafjord aangekondigd. Managers van NAL’s kantoor in New York wilden niet langer een naam die eindigt op -fjord omdat ze het moeilijk vonden voor hun kernklantengroep in Amerika om te spellen en uit te spreken. Noorwegen was ook een van de voorgestelde namen, maar de traditie had de overhand, en met Sagafjord werd voor het eerst in de geschiedenis van het bedrijf een schip niet afgeleid van een geografisch object.

De lancering vond plaats op 13 juni 1964, de romp werd gezegend door een katholieke priester en de Franse en Noorse volksliederen werden gespeeld. In hetzelfde jaar werd kapitein Odd Aspelund gekozen als de eerste commandant.Na 36 jaar dienst was hij de commandant van de laatste transatlantische reis van de Stavangerfjord-stoomboot in december 1963 naar Oslo.[3]

De boeg van het schip werd versterkt voor de transatlantische dienst; de dikte van de staalplaten was op cruciale punten dikker dan nodig. Dit extra gewicht elimineerde de noodzaak van een permanente ballasttank en verlaagde het zwaartepunt. Er was nog eens 520 ton aluminium nodig voor de sterkte van de romp en om te voldoen aan het Internationaal Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee uit 1960.

De romp was verdeeld in elf waterdichte kamers. Het ontwerp als een tweekamerschip betekent dat het schip nog steeds drijft als twee kamers onder water komen te staan.

Sinds de eerste Oslofjord in 1938 werd gebouwd, hebben dieselmotoren hun weg gevonden naar de scheepsbouw van NAL; deze waren zuiniger dan stoomturbines en verhoogde wendbaarheid. Vanuit het oogpunt van NAL waren er op dat moment geen geschikte turbinefabrikanten in Noorwegen, daarom werd besloten om te gaan met twee Sulzer 9RD68 hoofdmotoren, die in licentie werden gebouwd door FCM. Elk van de negen cilinders had een boring van 680 mm en een slag van 1250 mm. De tweetakt turbomotoren waren direct door middel van een 61 m lange propeller samen konden ze het schip op een dienstsnelheid van 20 knopen brengen met 150 omwentelingen per minuut en elk 12.000 pk. Elk van de twee schroeven had vier bladen met een diameter van 4,8 m en wogen twaalf ton. Een paar Denny-Brown AEG-stabilisatoren werden geïnstalleerd, elk ongeveer vier meter lang en twee meter breed. De zes hulpdieselmotoren waren van het type Bergen Diesel LSG8.

Op 2 oktober 1965 begon de Sagafjord haar eerste reis in lijndienst naar New York.

De Sagafjord werd gemeten op 24.528 GT, 188,88 m lang en 24,49 m breed. Op zeven dekken konden maximaal 789 passagiers worden ondergebracht en werden ze verzorgd door ongeveer 350 bemanningsleden. Met een aandrijfvermogen van 17.650 kW bereikte het schip een topsnelheid van 20 knopen.

Van de jaren 70 tot de vroege jaren 90 behoorde het passagiersschip samen met zijn zusterschip Vistafjord tot de tien beste cruiseschepen ter wereld en werd het bekroond met 5 sterren plus door de Berlitz Cruise Guide. Tijdens de dienst bij Norwegian America Line (NAL, 1965-1980), Norwegian American Cruises (NAC, een dochteronderneming van NAL, 1980-1983) en Cunard Line (1983-1996), was Sagafjord wereldwijd in de vaart en in de eerste vier maanden van elk jaar op wereldreis. Tijdens haar dienst bij de Cunard Line werd de Sagafjord voornamelijk gebruikt in Alaska op de route Vancouver – Anchorage – Vancouver tijdens de zomermaanden (juni tot september).

Van oktober tot december 1980 werd bij Blohm & Voss in Hamburg een nieuw onderdeel met extra hutten op het brugdek geplaatst. In oktober 1983 werd de Noorse rederij NAC overgenomen door de Cunard Line en voer de Sagafjord nu samen met haar later gebouwde zusterschip Vistafjord met de traditionele rode schoorsteenkleuren van de Cunard Line onder de vlag van de Bahama’s. Het schip was een van de eerste passagiersschepen van deze omvang die in 1993 op de Galapagos-eilanden mocht aanmeren.

Op 26 februari, 230 nm ten westen van Manilla (Filipijnen), brak brand uit in de machinekamer en werd de Sagafjord naar Subic Bay gesleept, niet in staat om te manoeuvreren.
Op 15 april nam het schip deel aan de redding van bemanningsleden van het zinkende Turkse vrachtschip Harran en nam 26 van hen aan boord.
Van 16 juli 1996 tot mei 1997 werd het schip gecharterd door de Duitse operator Transocean Tours en omgedoopt tot Gripsholm.

Op 4 augustus liep het schip, terwijl het onderweg was van Kopenhagen naar Kiel, vast op een zandbank bij Landskrona (Zweden). De 601 passagiers werden de volgende dag van boord gegaan naar Landskrona en de brandstof werd eruit gepompt. Op 7 augustus is de Gripsholm voor inspectie naar Helsingborg gesleept en vervolgens gerepareerd op de Lloyd-werf in Bremerhaven. De geplande operaties werden hervat op 18 augustus.

In hetzelfde jaar werd het verkocht aan Saga Shipping Co. Ltd. in Nassau, Bahama’s, die het exploiteerde onder de nieuwe naam Saga Rose en de cruise hervatte vanaf 20 mei 1997. Op 29 juli 1999 kwam de Saga Rose in aanvaring met de Noorse trawler Havbas, die vervolgens zonk. De tien bemanningsleden zijn gered en naar Olden (Noorwegen) gebracht.

In 2006 is het schip voor het laatst gemoderniseerd. In november 2009 werd de Saga Rose buiten gebruik gesteld omdat hij niet aan de SOLAS 2010-vereisten voldeed. Plannen om het schip te gebruiken als hotelschip in Southampton mislukten. Het schip werd uiteindelijk als schroot verkocht.

In zijn 13 jaar bij Saga Shipping vervoerde de Saga Rose meer dan 100.000 passagiers en vervoerde o.a. elf wereldreizen. In totaal ondernam het schip 44 wereldreizen, de meeste (33) onder de oorspronkelijke naam Sagafjord – meer rond de wereld dan enig ander schip tot nu toe.

Het schip verliet Southampton op 7 december 2009. Na een halve wereldreis te hebben gemaakt, eindigde de reis van de Saga Rose in Jiangyin aan de Yangtze-rivier, waar een van China’s grootste scheepssloperijen is gevestigd. De sloop begon daar eind 2011.